Dvůr Králové nad Labem

Sytuacja w branży uległa zmianie po 1908 roku, kiedy to czeskie dmuchane perły z Indii zaczęły wypierać tańszy towar z Japonii. Ponieważ magazyny były pełne i w regionie panowało duże bezrobocie pojawił się pomysł składania z pereł choinkowych ozdób, które były w ówczesnych czasach w Europie i Krajach Zamorskich niezmiernie popularnym artykułem. W ten sposób powstał bardzo oryginalny typ ozdób choinkowych, poszukiwanych obecnie przez zbieraczy na całym świecie (tzw. ozdoby choinkowe z Jabłońca). Prawdopodobnie już przed I wojną światową pojawiły się również nawlekane ozdoby choinkowe w regionie Zásadska jednakże nie z dmuchanych a z ciętych perełek. Do produkcji perłowych i perełkowych ozdób wykorzystywano zwykle inne półwyroby jabloneckiej szklanej biżuterii. Nowością na rynku była około 1910 roku dekoracje choinkowe z malowanego kartonu posypywane drobnymi kuleczkami (tzw. mikrogranulki), tzw, towar odblaskowy.

Po 1918 roku minął kryzys związany z produkcją dmuchanych pereł, ożywienie gospodarcze w tej branży trwało aż do połowy lat dwudziestych. Kolejny kryzys dotknął również dmuchaczy z Dvora Králové nad Labem. Z inicjatywą wyszedł Instytut Szklarstwa z Hradec Králové. W marcu 1931 roku wspólnie ze szklarską szkołą w miejscowości Železný Brod dla czternastu bezrobotnych zdobników pereł z regionu Pogórza Karkonoskiego zorganizował kurs w zakresie nowych produktów. Był on prowadzony przez artystę plastyka Jaroslava Brychtę. W maju i czerwcu 1931 roku kontynuacją tego kursu były trzy kursy poświęcone produkcji i dekoracji ozdób choinkowych. Uczestnicy y Hořic, Miletína, Zdobína, Trotiny i Libonic musieli zobowiązać się, iż wejdą do nowo powstałego stowarzyszenia, aby w ten sposób zagwarantować jakość i solidność handlu. W momencie powstania  spółdzielni produkcji dmuchanych ozdób świątecznych w dniu 20. lipca 1931z siedzibą w Zdobinie, miała ona już 31 członków-założycieli. Swój towar oznaczano znakiem ochronnym w postaci choinki z kometą.

Podczas, gdy dawniej dmuchane ozdoby choinkowe importowano do Czechosłowacji z Niemiec do Czech, to od lat 30 były one z kolei eksportowane. Do dekoracji powierzchni czeskich ozdób choinkowych stosowano posrebrzanie, pozłacanie, barwienie, lodowanie czub owijanie ozdobnymi frędzlami. dzięki systematycznemu wsparciu państwowego Instytutu Szklarstwa dmuchane ozdoby choinkowe były jedynym przypadkiem branży szklarskiej, w którym zakład rozwijał się w okresie światowego kryzysu ekonomicznego. Na światowej wystawie w Brukseli ozdoby pochodzące ze Zdobína otrzymały prestiżową nagrodę Grand Prix (1935), podobnie jak miało to miejsce w Paryżu (1937 roku), wspólne Grand Prix dla całej wystawy czeskiej).  

Po zakończeniu II wojny światowej firmy niemieckich właścicieli przejęło państwo, z kolei zarząd nad nimi przejęli tzw. zarządcy narodowi. Rozpoczęto nacjonalizację wszystkich prywatnych  zakładów. Po 1948 roku produkcja ozdób świątecznych z Gór Izerskich (Knobloch & Berger), Karkonosz (Otto Horna, dawniej S. Horna) oraz częściowo Pogórza Karkonoskiego została przeniesiona co centralnego przedsiębiorstwa Szklana biżuteria z siedzibą w Jabloncu nad Nisą. Po okresie czterech lat zakład został włączony do państwowego przedsiębiorstwa Železnobrodskie szkło (utworzone 1948). Podczas, gdy dmuchane ozdoby świąteczne znajdowały zbyt w szczególności w krajach zachodnich (Włochy, Holandia, USA, Belgia, Francja, Wielka Brytania), perłowe i perełkowe eksportowano w pierwszej kolejności do krajów socjalistycznych Rumunii czy Polski (w latach siedemdziesiątych na rynek polski trafiało około 70% towaru).

Po 1989 roku w wyniku liberalizacji stosunków w ówczesnej Czechosłowacji z przedsiębiorstw państwowych powstały firmy prywatne. Niektóre z zakładów uzyskały samodzielność i powstały zupełnie nowe działy. Głównymi rybkami zbytu czeskich szklanych ozdób choinkowych nadal pozostały USA, Holandia, Belgia, Szwajcaria, Wielka Brytania, Niemcy czy Kanada. jednakże znacznie spadło zainteresowanie na towar w krajach byłego bloku socjalistycznego, a to dzięki głównie produkcji własnej w tych krajach (Polska, Rumunia). Szczytem koniunktury był rok 2001, obecnie popyt na rynku światowym - dzięki konkurencji ze strony chińskiej produkcji maszynowej oraz kryzysu ekonomicznego jest nieporównywalnie mniejszy.

Wybierz się na wycieczkę po działach produkcji ozdób choinkowych. Na własne oczy możesz zaobserwować skomplikowany proces, przez który musiały przejść ozdoby zanim osiągną swój końcowy wygląd. Pod koniec zwiedzania będzie okazja do ich zakupienia po korzystnej cenie.